สมเด็จองค์พระปฐมฯ พระพุทธรูปปางทรมานพญาชมพูบดี องค์ใหญ่สูงสง่าทรงเครื่องงดงามดุจดั่งกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ มีประวัติโดยย่อว่า ในสมัยพุทธกาล พระพุทธเจ้าได้ทรงเนรมิตองค์เป็นพระเจ้าราชาธิราชที่งดงามดุจท้าวมหาพรหม เพื่อปรามความหลงใหลในทรัพย์สมบัติและความริษยาของพญาชมพูบดี เมื่อแสดงอิทธิฤทธิ์แข่งกับพระพุทธเจ้าเท่าไรก็ไม่สามารถเอาชนะได้ ในที่สุดพระพุทธเจ้าจึงทรงบันดาลให้ทุกสิ่งกลับคืนสู่สภาพเดิมและทรงแสดงธรรมโปรด จนทำให้พญาชมพูบดีดวงตาเห็นธรรมและออกบวช สมเด็จองค์พระปฐมฯ ที่ท่าฉลอม เป็นหนึ่งใน 9 องค์ที่สร้างขึ้นทั่วประเทศในพื้นที่ที่รัชกาลที่ 5 เคยเสด็จประพาส
นอกจากนี้ วัดนี้ยังมีความแตกต่างจากวัดไทยทั่วไป คือ มีศาลเจ้าไต้ฮงกงและสุสานจีนตั้งอยู่ในบริเวณวัดซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการอยู่ร่วมกันได้อย่างดีของคนไทยและคนจีนในชุมชนท่าฉลอม
